woensdag, juni 30, 2004

glas

Om glas te maken heb je hoofdzakelijk drie stoffen nodig:

soda: Na2CO3

zand: SiO2

kalksteen: CaCO3

Door deze stoffen te mengen en te verhitten tot 1570°C ontstaat er vloeibaar glas. Om één ton glas te maken (vensterglas) heeft men nodig: 635 kg zand, 190 kg soda en 175 kg kalksteen. Glas is chemisch gezien: calciumnatriumsilicaat. Als bijprodukt ontsnapt CO2. Te St-Roch past men het floatglass-procede toe:



Computergestuurd mengen van de zoutcomponenten wordt gevolgd door smelting van het mengsel in een kuipoven. Men zal de procedure bevorderen door ongeveer 20% gemalen recuperatieglas toe te voegen. De temperatuur bedraagt 1080°C aan de ingang en 1570°C op het heetste punt van de oven. Het gesmolten glas drijft men dan over een bad van gesmolten Sn. Daar glas een kleinere dichtheid heeft drijft het boven. Na afkoeling tot 600°C wordt de massa uitgesmeerd over een 250 m lange koeltunnel, waar de glazen plaat uit één stuk op stalen rollen voortgestuwd wordt. Aan het einde der band zal men de glazen plaat op maat snijden bij 100°C.

Andere glassoorten:

Poly-glass: twee glazen ruiten, waartussen droge lucht, worden waterdicht en stoomdicht aan elkaar verzegeld door een organische stof. Eventueel wordt elektrolytisch een metaallaagje aangebracht op de binnenruit, hierdoor kaatst de warmte in het lokaal terug naar binnen (zo betere isolatie) terwijl het UV-licht doorgelaten wordt.

Zonnewerend glas: zelfde principe, doch met een metaallaag op de buitenruit die de zonnestralen terug kaatst en toch het licht doorlaat.

Spiegelglas: op vensterglas brengt men verschillende lagen aan:

Sn (hechtingslaag), Ag (spiegelende laag) en Cu (beschermende laag).

Securit-glas: gelaagd glas voor auto's

- eerste laag: 2 mm glas

- tweede laag: 5 mm polyvinylbutyraat

- derde laag: 2 mm glas

Bij een ongeval blijven de scherven kleven aan de plasticlaag.



De formule van gewoon glas kan men ook weergeven als:



Na2O.CaO.6SiO2

Door nu Na2O gedeeltelijk te vervangen door K2O verkrijgt men een glassoort die zelfs in dikke lagen gezien, kleurloos is, meer glans vertoont en een heldere klank heeft. Het is het duur Boheems glas dat vooral wordt gebruikt als tafelglas.

In kristalglas is CaO volledig vervangen door PbO.

Al deze glassoorten zijn echter niet geschikt voor labowerk.

Hiertoe maakt men jenaglas: dat men verkrijgt door SiO2 te verhitten met B2O3. Dit glas heeft een kleine uitzettingscoëfficiënt.

Pyrexglas heeft een structuur als die van jenaglas, maar hier heeft men de

SiO4- tetraëders vervangen door AlO4- oktaëders.

Het heeft een kleine uitzettingscoëfficiënt, zodat men er dikkere wanden mee kan maken. Toestellen uit pyrexglas verdragen beter een stoot en hitte.