woensdag, juni 30, 2004

bla?

Lachgas (distikstofoxide N2O) een kleurloos, zoetgeurend gas werd voor het eerst in 1772 door J. Priestley bereidt, deze beschreef in 1776 uitvoerig zijn sensaties na inademing ervan. Naar aanleiding van de publicatie in 1799 van het idee van Humphry Davy dat lachgas misschien kon worden gebruikt om chirurgische pijn te bestrijden, werd dat in 1844 in Boston beproefd: de tandarts Horace Wells (1815–1848) zag een lezingenhouder-demonstrateur, Gardner Quincy Colton (1814–1898), met lachgas experimenteren. Het viel hem op dat iemand die zich flink bezeerde terwijl hij onder invloed van het gas was, niets bleek te hebben gevoeld. Toen Wells zich, na door Colton met lachgas te zijn bedwelmd, een tand liet trekken, voelde hij niets. Wells trok zich, na mislukking van een demonstratie bij een operatie, terug, maar in 1862 gaf Colton opnieuw een demonstratie, die voortreffelijk lukte. Sedertdien is lachgas de basis gebleven voor een zeer groot deel van alle narcoses. In 1868 mengde E. Andrews (Chicago) het voor het eerst met dizuurstof, waardoor het kan worden gegeven zonder dat de patiënt zuurstofgebrek krijgt.

Hieronder een 19de eeuws toestel om mensen te verdoven.



Hieronder een operatiekamer uit de 19de eeuw, waar men lachgas gebruikt om de patiënt te verdoven.





Oorspronkelijk was het dus een narcosemiddel dat bij operaties in hospitalen werd gebruikt, in grote concentratie werd het echter als strijdgas gebruikt. Daar de overleden soldaten na zulke aanval een grijnslach op het gelaat vertoonden kreeg het de naam lachgas mee. Tegenwoordig wordt lachgas voornamelijk in de voedingsindustrie gebruikt, bijvoorbeeld in gaspatronen voor slagroomspuiten. Als drug wordt het met name in het uitgaanscircuit gebruikt. Het wordt vanuit een ballon geïnhaleerd. Het effect treedt na zo een 20 seconden op en houdt enkele minuten aan. Het zorgt voor een korte psychedelische roes waarbij zintuiglijke ervaringen in elkaar overlopen. Je hoort soms gebel of een gonzend geluid. Je wordt duizelig en hebt het gevoel helemaal weg te zakken, soms krijg je lachbuien.

De bereiding in het laboratorium

Verwarming van ammoniumnitraat met ijzerpoeder als katalysator in vuurvaste reageerbuis voorzien van een gasopvangsysteem. Eerst komt daarbij ammoniakgas en waterstofnitraat vrij, maar door opvang onder water door waterverdringing, ontstaat lachgas.

NH4NO3 == verwarmen => NH3 + HNO3 ===> N2O + 2H2O



Risico’s bij gebruik van lachgas

Onthoudingsverschijnselen treden niet op. Ook de kans op geestelijke afhankelijkheid is klein. Er zijn wel mensen die op een avond te veel nemen. Zij krijgen dan last van hoofdpijn en misselijkheid. Een groot risico bij gebruik van lachgas is dat je, nadat het is uitgewerkt, nog urenlang onoplettend blijft. Deelname aan het verkeer na inname van lachgas is dan ook zeer gevaarlijk. Lachgas kan leiden tot zuurstoftekort in de hersenen, daarbij krijgt men hoofdpijn, wordt men duizelig en verliest men het evenwicht en valt flauw. Het risico is dat je hard kunt vallen. Als je zwanger bent, kan zuurstoftekort ernstige gevolgen hebben voor de baby. Spontane abortus of ernstige geboorteafwijkingen kunnen optreden. Langdurig gebruik van lachgas heeft ernstiger risico’s: onvruchtbaarheid, impotentie en neurologische schade.

Hoe risico’s verminderen

De manier waarop lachgas gebruikt wordt, is belangrijk. Lachgas mag nooit rechtstreeks vanuit de gasfles geïnhaleerd worden. Dit kan levensgevaarlijk zijn omdat het gas dan zo koud is dat de longen kunnen bevriezen. Bij het inhaleren van lachgas is zuurstoftekort een belangrijk risico, daarom kun je best bij het inhaleren vanuit een ballon eerst wat dizuurstof in de ballon blazen. Dan blijft nog het risico van omvallen, voordat je inhaleert kun je dus beter gaan zitten of liggen. Na gebruik zeker niet deelnemen aan het verkeer.